Neden Tasarım Tescili?

Sınai mülkiyet anlamında tasarımların en temel dayanağı olan görsel yenilikler hayatımızın tüm alanlarında uygulanır. Bir konfeksiyonun görünümünü oluşturan konfeksiyon dizaynından (moda), bir ayakkabı tasarımına, bir halı deseninden bir otomobil dizaynına, bir süs eşyasından, bir çanta dizaynına, mutfak eşyasından tıbbi aletlere kadar hemen hemen her sektörde görsel yenilikler yapılır. Özgün tasarımlar sanayinin hızla gelişmesini, rekabet ortamının oluşmasını sağlamakla birlikte tüketicileri bilinçlendirip iyiyi bulmaya ve almaya yönlendirmektedir. Tüketiciler tarafından bilinen ve kullanılan tasarımların dışında, farklı dizayn edilen, yeni ve özgün tasarımlar sahibine ticari olarak bir avantaj sağlar. Bu ticari avantaj haklı bir avantajdır ve en azından tasarımın oluşması için harcanan eğitim ve bilgi birikimi, tecrübe,, zaman ve parayı karşılamalıdır. Piyasada sahibine rekabet üstünlüğü veren tasarımlar taklidine imkan verildiği taktirde rekabet üstünlüğünden ziyade rekabetçe dezavantaj verir. Nedeni ise taklitçilerin hiçbir maddi ve manevi değer harcamadan taklit ederek aynı tasarımı daha ucuza üretmesindendir. Bu durum ancak tescil edilerek koruma alındığı taktirde sahibine özgü haklar vermektedir.

Piyasada özgün tasarımların üretilmesi için tasarım üretenlerin korunarak (belli bir süre tekel hakkı vererek) ödüllendirilmesi, taklitçilerin de cezalandırması ile mümkündür.

Tasarımlar, dünyada Türkiye’nin de 1930 da üye olduğu uluslararası “Paris anlaşmasının” hükümlerine göre korunur. Türkiye’de tasarımlar bu anlaşmaya uygun olarak 1995 yılında yürürlüğe giren 554 sayılı kanun hükmünde kararname hükümlerine göre korunur.

Firmalar rekabetin kötü etkilerinden korunmak için ve en önemlisi rekabetçe üstün olmak için görsel yenilikler de üretmeli ve bu yeniliklerini tasarım tescilleri ile koruma altına almalıdırlar.